چکیده
در سالهای اخیر، بیشتر مدیران برای کمک به موفقیت استراتژیک کل شرکت، پتانسیلی را
در خرید تشخیص داده اند، و به همین دلیل بیشتر توجه روی خرید متمرکز شده است.
درنتیجه، توجه فزاینده بر روی انتخاب عرضه کننده به عنوان مهمترین مرحله از فرایند
خرید، صورت گرفته است. انتخاب عرضه کننده صحیح یک تصمیم حیاتی با دامنه گسترده ای
از استنتاجات در یک زنجیره عرضه است. تصمیمات انتخاب عرضه کننده، عرضه کنندگانی را
که باید به عنوان منابع خرید انتخاب شوند و اینکه چگونه مقادیر سفارش باید میان
عرضه کنندگان انتخــاب شده تخصیص داده شوند، را تعیین می کنند.
در این مقاله، مسائل مهم در زمینه انتخاب عرضه کننده در طول زنجیره عرضه به طور
مختصر بیان شده و سپس یک رویه پیشنهادی برای انتخاب عرضه کنندگان یک شرکت در
زنجیره عرضه ارائه شده است. رویه پیشنهادی در نهایت مدلی ارائه می دهد که با حل آن
میزان بهینه خرید از هر عرضه کننده تعیین می شود.
مقدمه
در بازارهای جهانی امروزی، شرکتها واحدهایی با نامهای تجاری منحصر به فرد نیستند
که بتوانند به صورت مستقل فعالیت کنند. بلکه درعوض بخش مهمی از یک زنجیره عرضه
هستند. در این حالت موفقیت نهایی یک شرکت بستگی به توانایی مدیریتی آن در انسجام
بخشیدن و هماهنگی شبکه پیچیده ای از روابط تجاری میان اعضای زنجیره عرضه دارد.
(لامبرت و همکاران، 2000، ص1)
هدف نهایی این شرکتها برای مدیریت عرضه کنندگانشان در سرتاسر زنجیره عرضه، تحویل
سریعتر، کاهش زمان تأخیر تولید، کاهش هزینه و افزایش کیفیت است. (چوی و همکاران،
1996، ص 1)
در دهه اخیر، مدیریت وظیفه خرید در زنجیره عرضه چالشی برای بیشتر شرکتها بوده است
و نیاز به دستیابی به یک سطح رقابتی جهانی در زمینه عرضه به طور اساسی افزایش پیدا
کرده است (کارپاک و همکاران، 2001، ص 1). در بیشتر صنایع، هزینه موادخام و قطعات،
هزینه اصلی یک محصول را تشکیل می دهند، بنابراین، بخش خرید می تواند نقش کلیدی را
در کارایی و اثربخشی یک سازمان ایفا کند. بدین علت که آن اثر مستقیمی روی کاهش
هزینه، سودآوری و انعطاف پذیری یک شرکت دارد (قدسی پور و همکاران، 2001، ص 1).
علاوه بر این، از آنجـــــایی که هم اکنون عرضه کنندگان اثر اساسی را بر روی
موفقیت یا شکست یک شرکت اعمال می کنند، خرید که قبلاً به عنوان یک ابزار تاکتیکی
محض درنظر گرفته می شد، هم اکنون به عنوان یک وظیفه استراتژیک شناخته می شود.
(گوفین و همکاران، 1997، ص 424 - 422)
با افزایش اهمیت وظیفه خرید تصمیمات خرید مهمتر شده اند و همان طوری که شرکتها به
عرضه کنندگانشان بیشتر وابسته می شوند، پیامدهای مستقیم و غیرمستقیم تصمیم گیری
ضعیف آشکارتر می شود (دی بوئر و همکاران، 2001، ص 1).
تصمیمــــات انتخاب عرضه کننده، عرضه کنندگانی را که باید به عنوان منابع خرید
انتخاب شوند و اینکه چگونه مقادیر سفارش باید میان عرضه کنندگان انتخاب شده تخصیص
داده شوند، را تعیین می کنند (کارپاک و همکـــــاران، 2001، ص 2). انتخاب عرضه
کننده صحیح یک تصمیم حیاتی با دامنه گسترده ای از استنتاجات در یک زنجیره عرضه
است. عرضه کنندگان نقش مهمی را در دستیابی به اهداف مدیریت عرضه ایفا می کنند.
عرضه کنندگان رضایتمندی مشتری را در زنجیره ارزش افزایش می دهند. لیکن شراکت
استراتــژیک با عرضه کنندگانی که بهتر عمل می کنند باید درون زنجیره عرضه ادغام
شود تا بهبود عملکرد را در بیشتر جهات به وجود آورد. (کومار و همکاران، 2004، ص 2
- 1)
اهمیت خرید
در دهه گذشته مدیران از تکاملی در فناوری و زنجیره های عرضه آگاه شده اند. انواع
شوکهایی که در سرتاسر بازارهای جهانی اتفاق می افتند، به طور اساسی روشی را که
مدیران به محیطشان می نگرند، را تغییر داده است. یکی از حوزه هایی که بیشتر شرکتها
توجه خود را به آن معطوف کرده اند، مدیریت منبع یابی و خرید است. سه مزیت از تمرکز
بر مدیریت منبع یابی و خرید حاصل می شود که عبارتند از: هزینه، کیفیت و فناوری.
(مونکزکا، 1998، ص 3 - 2)